Toen ik nog kind was (omstreeks de eeuwwisseling) speelden deze dieren in mijn wereldje een rol, deels of geheel echt, omgeven met legende of bijgeloof. Wie kent ze ook?
De Benowo
Wie weet iets van dat beest. Ik ken van deze vogel slechts zijn geluid. Voor de Javaan is dit beest een onheilvoorspellende bode. Het geluid, dat hij voorbrengt is bijna het gekakel van een hen. Het gekakel van een hen is niet onaangenaam, Het geluid van dit beest nadert het geluid van een slang: kok-kok-kok-kok en steeds sneller. Eindigt dit geluid op kèk, dan betekent deze: dood. Blijft deze achterwege, dan is het zware ziekte.
Zoals ik hierboven reeds schreef: ik heb deze vogel nog nooit gezien, Wel heb ik mij laten vertellen, dat dit een zwarte uil is, ter grootte van een raaf.
De Oelihk-Oelihk
Dit is een vogel met een naarstig geluid. Dit geluid bezorgde ons als kind menigmaal angst, want dat betekent: er is een dief. Met een kloppend hart schoven we ons hoofd over de rand van het bed, om zo verder langzaam aan te kunnen loeren onder het bed, of hier de dief zich had verstopt. Eerst ons hiervan overtuigt hebbende en ons veilig voelende, sliepen we in.
Het geluid kan men hiermee vergelijken: Oeliek-Oeliek-Toewoe. Verder herhaling heeft niet plaats. Deze vogels slapen in lage struiken. Bij de geringste verstoring door mens of dier, die tegen de struik aanloopt, vliegt hij op met zijn hoorbaar protest. Men zegt, dat dit een uil is.
Maar, als hij een uil is, dan is verstoring door aan de struik of stam te komen, niet nodig. Reeds bij het ontwaren (een uil is een nachtvogel) van de verstoorder moet hij opgevlogen zijn.
Van sommige Indische vogels
Iedere tropenbewoner zal de "Piet van Vliet" kennen. Het klagende geluid dat dit beest voortbrengt, is voor velen afschuwelijk. De ene keer is het minder, maar de andere keer is zijn klagende geluid zeer intens.
Poept zo'n vogel op het erf in de omgeving van een huis, dan wordt dit als een komend onheil beschouwd. Niet alleen sommige Indische families, maar ook Chinezen zijn hiervoor gevoelig. Ze haten deze vogel. Al zijn de Javanen onverschillig, men hoort hen toch zeggen over deze vogel: "De Piet van Vliet (doro darèg) is een gemene vogel. Vanwege zijn valsheid is hij door Allah gestraft, daarom is hij ook rusteloos. Die is te lui, om eigen eieren uit te broeden en de jongen te verzorgen. Hij gooit andermans eieren uit het nest, alleen, om zijn eigen eieren erin te kunnen leggen. Slechts mensen hebben haren in het hart, maar de doro darèg heeft veren in het hart." Een Indischman, die beweerde een Piet van Vliet geschoten te hebben, enkel en alleen, om het hart te onderzoeken, vertelde dat hij in het hart van het beest haartjes vond.
Zelf heb ik niets gezien en daarom zeg ik: "Ik weet het niet."
De Prendjanhk
Deze kleine druktemakers zijn niet groter dan een grote nagel van je voeten. Ze worden beschouwd als voorboden van bezoekers, voor hen, die ver van buren wonen. Het zijn vrolijke dieren, die graag worden gehoord: de Javaanse nabootsing van het geluid is: blek-ke-njek, blek-ke-njek-kenjek, dat is het kauwen van de sirih - dus toch bezoek.
Bentjee
De Bentjee is het mannetje van de gemmahk.
De gemmahk is een hoendervogel niet groter dan een vuist; eerder iets kleiner. Heeft de vorm van een hen, maar koddiger. Ze nestelen en broeden in het gras, net als de kievit. Ze slapen ook in het gras. Wordt het beest in zijn nachtrust verstoord door mens of dier, dan vliegt hij even op met 2x uitstoten van het geluid: "Ntjee, ntjee", waarna hij zich weer op de grond neerzet en verder de nachtrust voortzet.
Ook dit beest wordt beschouwd als de aankondiger van gevaar in de nabijheid: dief - tijger - zwijnen - loewak.
Kokohk beloohk; de Javaanse visuil
Vele vogels heb ik in mijn jeugd verzorgd: mpriet, glatik, toetjak - tjoetjak rawa - koetilang - perkoetoet en nog veel meer, tot de kakatoe en beo en pauw, kalong toe. De pauw, die vrij rondliep en niet vergat om zijn baas, als hij thuis kwam, te begroeten. Ook in huis werd hij geduld. Als ik vermoeid thuis kwam en op mijn divan lag, sliep het beest voor de divan net zo lang, als hij zin had om te blijven en ging daarna weer naar buiten. Als de tafel gedekt was, mocht hij in de eetkamer.
De Indische pauw is forser en plomper (ruwer) gebouwd dan de Europese pauw. Ook de kleuren zijn harder.
Vanwege zijn grote en vooral lange hals, was alles, wat op tafel lag en voor hem eetbaar, b.v. tempeh, tahoe, ook ballen gehakt, niet veilig. Was hij eenmaal in de kamer, dan was het lastig om hem eruit te krijgen. Met zijn slome gang sloop hij tussen de poten van de tafel en stoelen door en hoe snel men ook was, hij was niet te pakken. In een dergelijk geval waren er twee man nodig, om hem uit de kamer te krijgen. Tijdens de kippenziekte werd ook dit beest besmet en is met verschillende kippen doodgegaan.
Auteur: Onbekend
bron: Internet
bijdrage van Brush
zo 14 dec 2008 - 20:16